Kadınların, LGBTİ+’ların, hayvanların, çocukların kurbanlaştırıldığı ya da çaresizleştirildiği görselleri görüyoruz. Örneğin ağlayan kadınlar, çocuklar, köşeye sıkışmış eliyle dur işareti yapan kadınlar ya da dur işaretinin kendisi gibi pek çok görsel haberlerde kullanılıyor.
Oysa şiddet, karanlık yerlerde tek başına, köşeye sıkışarak, yalnız tek elimizle durdurmaya çalışılarak tanımlanmamalı. Bu fotoğraflar ve görseller şiddete maruz bırakılanları daha aciz gösteriyor. Ayrıca şiddeti yaşayanların bir tek kadınlar olduğu algısı yaratıyor. Failleri ise cesaretlendiriyor.
Blurlanmış ve efekt verilmiş fotoğraflar, kınalı çocuk eli görselleri veya çocuğun üstüne gelmiş ve iz bırakmış kirli bir el şeklinde çocuk görselleri; çocukları aciz, kurban ve zavallı gösteriyor.
Cinsel istismarla ilgili bu görsellerin yetişkin algısına hizmet edecek bir yerden kullanılması hak ihlali, hatta çocuk istismarıdır. Çocuk istismarı gibi konularda çocukların bedensel söz haklarını öncelemek gerekiyor.
Etik yaklaşmamak nelere sebep olur?
“Güçsüzlük”, “çaresizlik” ve “çıkışsızlık” mesajı içeren ve çocukları nesneleştiren fotoğrafların kullanımı cinsel istismarla mücadeleye zarar verir.
İstismarın “kader” olduğu, “engellenemeyeceği” ya da “çocuğun hayatının mahvolduğu” algısını oluşturacak bir dil kullanmak yerine; destek mekanizmalarının varlığına, başvuru yapılacak ya da yardım, destek alınabilecek yerlere işaret edilebilir.
Medya 18 yaşından küçük her bireyin çocuk olduğunun farkındalığıyla, karşılaştırmaksızın her çocuğun özel ve değerli olduğu mesajını vererek içerik oluşturmalıdır.
Hak temelli görsel üretimler
Cinsel şiddetle, cinsel istismarla veya hayvanlara şiddetle ilgili bir haber hazırlarken nasıl hazırlayacağınız, hangi görselleri kullanacağınız, nelere dikkat edeceğinizle ilgili kafanızda oluşan soru işaretlerini gidermek için hazırlanmış hak temelli öneri ve ipuçlarını bulabilirsiniz.
Detaylı bilgiler için Görsel Arşiv sitesine bakabilirsiniz.